Τι είναι το Ψυχικό Τραύμα;

Ψυχολογικό τραύμα είναι η αντίληψη μιας εμπειρίας ως πραγματικής και ξαφνικής απειλής κατά της ζωής, της σωματικής ή και ψυχολογικής ακεραιότητας του ατόμου, ανεξάρτητα από την ενεργό συμμετοχή του. Η εμπειρία αυτή συνοδεύεται από την αίσθηση πλήρους αδυναμίας αντίδρασης, ανικανότητα αντιμετώπισης, αίσθημα αβοήθητου, έντονων αρνητικών συναισθημάτων και άγχους.

Ψυχολογικό τραυματισμό μπορεί να υποστεί ένα άτομο ακόμα κι αν βρίσκεται ως  μάρτυρας σε ένα απειλητικό συμβάν κατά της ζωής,  της φυσικής ή και της ψυχολογικής ακεραιότητας ενός άλλου ανθρώπου.
Το Ψυχολογικό τραύμα πονάει και είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί.
Ξαφνικά, μια τραυματική εμπειρία μπορεί να συντρίψει την ζωή ενός ανθρώπου και να αφήσει ένα βαθύ σημάδι, σχετικά με τον τρόπο που αισθάνεται και σκέφτεται για τον εαυτό του και τη ζωή του. Από την μια μέρα στην άλλη ο άνθρωπος αλλάζει.

Ίσως να νιώθει απάθεια για καταστάσεις που πριν θα τον ενδιέφεραν ή θα ήταν σημαντικές για τη ζωή του. Συχνά μπορεί να νιώσει αδιαφορία για ανθρώπους που πριν ένιωθε χαρά ή και ενθουσιασμό. Ψυχολογικό Τραύμα μπορεί να αναπτύξει οποιοσδήποτε έχει βιώσει στη διάρκεια της ζωής του σωματική ή ψυχολογική κακοποίηση, σεξουαλική βία, απειλές, ηθικές παρενοχλήσεις, ταπεινώσεις ή  και συκοφαντήσεις. Η επίδραση του ψυχικού τραύματος δημιουργεί μια μόνιμη αίσθηση ότι ο κόσμος έχει αλλάξει εντελώς. Μετά από ένα ψυχικό τραυματισμό δεν είμαστε ποτέ πια οι ίδιοι.

Αυτή η αλλαγή, όταν συμβαίνει νωρίς στη ζωή ενός ανθρώπου μπορεί να επηρεάζει τον τρόπο που αντιλαμβάνεται  τον εαυτό του αλλά και να διαμορφώσει τον τρόπο που σχετίζεται  με τους άλλους ανθρώπου.

Μετά Τραυματικό Στρες & Συννοσηρότητα

Τα Τραυματικά γεγονότα, η ψυχολογική ή σωματική βία, οι ταπεινώσεις εγγράφονται στα μνημονικά δίκτυα του εγκεφάλου μας και τα αναβιώνουμε με εικόνες, σκέψεις, έντονα και επαναλαμβανόμενα συναισθήματα και συγκινήσεις και με μια αίσθηση επικείμενης παρόμοιας κατάστασης (αίσθημα αναβίωσης). Επιπλέον, είναι συχνό οι αναμνήσεις αυτών των τραυματικών βιωμάτων να επανεμφανίζονται στη διάρκεια της νύχτας είτε με την μορφή της αϋπνίας είτε με νυχτερινό τρόμο και εφιάλτες.

Παρότι υπάρχει ανάγκη να μιλήσουμε για αυτά τα γεγονότα η ανάκληση του παρελθόντος μας προκαλεί έντονη δυσφορία και σωματικά συμπτώματα που σχετίζονται με το φόβο. Εν συνεχεία ο φόβος από την ανάμνηση της τραυματικής εμπειρίας μας οδηγεί σε συχνές ή και μόνιμες προσπάθειες αποφυγής σε οτιδήποτε σχετίζεται με το γεγονός και είναι πιθανό να μας προκαλέσει ξανά έντονο άγχος ή έστω ανάκληση της οδυνηρής ανάμνησης. Παρατηρείται μια σαφής ελάττωση του ενδιαφέροντος για πράγματα που ήταν μέχρι τώρα σημαντικά αλλά και μια ταυτόχρονη συρρίκνωση των θετικών συναισθημάτων.

Τέλος,  έχει παρατηρηθεί ως συχνή συνέπεια των τραυματικών βιωμάτων οι έντονες ψυχοσωματικές ενοχλήσεις και τα σωματικά προβλήματα, μια μόνιμη διέγερση (υπερεγρήγορση), η οξυθυμία και οι διαταραχές στον ύπνο.

  • 1,5 δισεκατομμύριο άνθρωποι είναι θύματα πολιτικής και εγκληματικής βίας
  • 42 εκατομμύρια οικονομικοί και πολιτικοί πρόσφυγες
  • 200 εκατομμύρια άνθρωποι είναι θύματα φυσικών καταστροφών
  • 1,3 δισεκατομμύρια ζουν στην Απόλυτη φτώχεια
  • 1/3 γυναίκες είναι θύμα σεξουαλικής, φυσικής, ψυχολογικής κακοποίησης
  • 500 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από μετά-τραυματικό στρες

Ενημερωθείτε τώρα για το πώς μπορείτε και εσείς να κάνετε την μέτρηση του Μετά-Τραυματικού Στρες (PTSD).

Άννα Μαρία Κυριακοπούλου Ψυχολόγος

About the author